Ina

In de praktijk

Ina: ‘Als adviseur integriteit heb ik een sleutelrol in de ontwikkeling en uitvoering van het integriteitsbeleid. Het gaat bij integriteit heel vaak om grensgevallen. Kan iets nog net wel of is het over het randje? Dat betekent dat we hierover het gesprek moeten aangaan met elkaar. Wat zou je eigenlijk niet moeten willen, waar lopen we risico, waar schuurt het tegen ethische en morele principes? Ik maak integriteit onder andere bespreekbaar door het organiseren van moreel beraad. Daarbij gaat het vooral om het grijze gebied, de dilemma’s waar je voor kan komen te staan. Ook in trainingen en workshops maken we integriteit bespreekbaar aan de hand van herkenbare dilemma’s.’

Belangrijke waarden

‘Eerlijkheid en rechtvaardigheid zijn voor mij belangrijke waarden. Ik wil iets betekenen voor het welzijn van anderen. Werk moet voor mij zinvol zijn en ertoe bijdragen dat mensen verder komen. Ik wil graag inspireren en het inzicht versterken dat integriteit van waarde is voor onze samenleving. We moeten voor elkaar zorgen.’

Ervaring

‘Mijn jarenlange ervaring bij de politie heeft me veel inzicht gegeven in menselijk gedrag. Hoe zit iemand in elkaar? Wat zijn iemands overtuigingen en conditioneringen en welke invloed heeft dat op de manier waarop je overkomt en de keuzes die je maakt?’

Integriteit is de basis voor vertrouwen

‘Inwoners hebben recht op een transparante overheid. Mensen zijn voor veel zaken in hun leven van de gemeente afhankelijk om allerlei zaken geregeld te krijgen, zoals een nieuw paspoort of rijbewijs, soms voor hun inkomen of een woning, maar ook het herstellen van een stoep voor je deur of het rooien van een boom die op omvallen staat. Dat betekent dat mensen blind moeten kunnen varen op onze inzet als ambtenaren. We hebben de plicht om mensen serieus te nemen en hen zo goed mogelijk te helpen. Onze ambtseed en gedragslijn zijn kaders voor goed ambtenaarschap, maar in feite gaat het om ons eigen moreel besef en de wil om het goede te doen. Als we inspelen op wat mensen van ons nodig hebben, dragen we bij aan veiligheid, gezondheid en geluk van inwoners.’

(Ver)kennen van grenzen

‘We zullen voortdurend moeten bevestigen dat we het vertrouwen waard zijn. Binnen de organisatie en naar buiten toe. Dat begint met aandacht voor een professionele cultuur, waarin we kritische vragen durven stellen en ook de moeilijke gesprekken niet uit de weg gaan. Wat vinden we moreel juist als de wet geen antwoord geeft? Staan we toe dat een ondernemer mag uitbreiden ten koste van een deel van een natuurgebied? Wat zijn de effecten van de ontwikkeling van een windmolenpark? In al die vraagstukken gaat het erom in een zo vroeg mogelijk stadium wensen van betrokkenen mee te nemen en de juiste balans te zoeken. Voor onze geloofwaardigheid is het belangrijk dat we de hand in eigen boezem steken en bewust zijn van de keuzes die we maken.’

Ideale gemeente

‘Ik zou het mooi vinden als Tilburg gezien wordt als een stad waar veel mogelijk is, waar inwoners centraal staan en waar goede plannen worden beloond.

Maar ook dat de Tilburgers kunnen vertrouwen op een weerbare gemeente, die waakt over de grondbeginselen van onze samenleving die ik samenvat als: gelijke rechten en plichten voor iedereen; gelijke kansen voor iedereen en dat de overheid erop toeziet dat ‘de wedstrijd eerlijk wordt gespeeld’.’

Jan van Esch, raadslid voor D’66 bij de gemeente Tilburg: “In de politiek gaat het altijd over tegengestelde belangen. Een beslissing die voor de een gunstig uitpakt, pakt voor de ander minder gunstig uit. In dat spanningsveld liggen volop morele dilemma’s op de loer. Als raadslid word je regelmatig benaderd voor een gunst, om iets voor elkaar te krijgen. Dat is geen probleem als duidelijk is dat het algemeen belang gediend wordt. Anders wordt het als het verzoek vooral persoonlijke belangen dient. Dan is het zaak om als raadslid te kunnen vertrouwen op je morele kompas. Zoiets gaat niet vanzelf. Die alertheid moet je bewust aanscherpen. Daarom is het goed dat hier aandacht voor is. De gemeente wil een lerende organisatie zijn en dat geldt ook voor de raad. Het is goed om met regelmaat de zaag te slijpen en je competenties te versterken.

De griffier heeft vanuit die achtergrond een workshop serie georganiseerd, waarbij we konden inschrijven op verschillende thema’s. Ik had me aangemeld voor de workshop Integriteit van Ina Gosenshuis. En ik kan niet anders zeggen dat ik die heel waardevol vond. Met een kleine groep deelnemers luisterden we eerst naar de presentatie waarin het onderwerp werd toegelicht, maar al gauw ontstond er een levendig gesprek over integriteit en de dilemma’s die we allemaal wel herkennen. We hadden geen van allen moeite om voorbeelden aan te dragen, omdat we daar bijna dagelijks mee te maken hebben. Het raadslid die ook winkelier is. Is het gepast als die dan in de raad vragen stelt over voorgestelde besluiten voor deze sector? Wanneer is er sprake van belangenverstrengeling?

Wij hebben in de fractie al een paar keer gesprekken gevoerd over het onderwerp integriteit, maar met de raad hebben we dat nog niet eerder gedaan. Voorstel is nu om een werkgroep in te stellen die hier een lijn in aanbrengt waardoor we dergelijk moreel beraad ieder half jaar op de agenda hebben staan. Natuurlijk is het voorwaarde dat iedereen zich veilig voelt om zaken aan de orde te stellen. Het lijkt erop dat we daar in Tilburg geen problemen mee hebben. We zijn het verplicht naar de inwoners van de stad om integer te denken en te handelen. En dan hoort het erbij om het onderwerp geregeld op het netvlies te krijgen.”